અનિચ્છનીય ગર્ભાવસ્થાને ટાળવા માટે આજકાલ મહિલાઓ નિયમિતપણે કોન્ડોમ અને ગર્ભનિરોધક દવાઓનો ઉપયોગ કરી રહી છે તેને જન્મ નિયંત્રણનું સારું માધ્યમ પણ માનવામાં આવે છે કોન્ડોમ અને ગર્ભનિરોધક દવાઓ સિવાય ગર્ભનિરોધક પેચ નામની બીજી પદ્ધતિ છે તેને જન્મ નિયંત્રણ પેચ પણ કહી શકાય.
હવે ધીમે-ધીમે કોન્ડોમ અને ગોળીઓ જૂની થઈ જશે જ્યોર્જિયા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજીના વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા જન્મ નિયંત્રણ માટે એક નવો ગર્ભનિરોધક પેચ બનાવવામાં આવ્યો છે જેનો સફળતાપૂર્વક ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે પહેલા આ પેચનો ઉપયોગ ઉંદરો પર કરવામાં આવ્યો હતો અને જોવામાં આવ્યો હતો આ પછી તેનો ઉપયોગ 10 મહિલાઓ પર કરવામાં આવ્યો.
આ પ્રયોગમાં તે સંપૂર્ણપણે અસરકારક હોવાનું જણાયું હતું આ પેચ મેળવનાર 10 મહિલાઓમાંથી તેની કોઈ વિપરીત અસર થઈ નથી એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે તે ગરીબ દેશોની મહિલાઓ માટે વધુ અસરકારક સાબિત થઈ શકે છે જ્યાં મહિલાઓને સરળતાથી ગર્ભનિરોધક નથી મળતું આ પેચ મહિલાઓની ત્વચા પર ચોંટાડવામાં આવે છે આમાં માઇક્રોનીડલ્સ ફીટ કરવામાં આવે છે.
વર્ષ 2002માં પ્રથમ ગર્ભનિરોધક પેચ બજારમાં આવ્યો હતો 17 વર્ષ પછી પણ લોકો તેના વિશે જાગૃત નથી જન્મ નિયંત્રણ પેચ એ હોર્મોનલ ગર્ભનિરોધકની પદ્ધતિ છે તેને શરીર પર ચોંટાડીને તમે અનિચ્છનીય ગર્ભાવસ્થાને ટાળી શકો છો તે ધીમે ધીમે તમારા શરીરમાંથી હોર્મોન્સ મુક્ત કરે છે તમને જણાવી દઈએ કે તે કેવી રીતે કામ કરે છે.
જેના દ્વારા ગર્ભનિરોધક દવા મહિલાઓના શરીરમાં ધીમે-ધીમે જતી રહે છે તેને લગાવવાથી કોઈપણ પ્રકારનો દુખાવો થતો નથી દવા પોતાની મેળે લીક થતી રહે છે યુનિવર્સિટી ઓફ સિડનીના પ્રોફેસર રશેલ સ્કિનરે કહ્યું છે કે આ માઇક્રોનીડલ પેચ સંપૂર્ણપણે સલામત છે અને પ્રયોગમાં કોઈ આડઅસર સામે આવી નથી મોટાભાગની સ્ત્રીઓ નિયમિત ગોળીઓ લઈ શકતી નથી.
નામ સૂચવે છે તેમ ગર્ભનિરોધક પેચ એક સ્ટીકર જેવું હશે તેના પર અટવાયેલા વરખને હળવા હાથથી દૂર કરવામાં આવે છે આ પેચ શરીરના શુષ્ક ભાગો પર લાગુ થવો જોઈએ જેમ કે પેટ હાથ કે ખભા વગેરે સ્ટીકી ભાગને સ્પર્શ ન થાય તેનું ધ્યાન રાખો તેને તમારી ત્વચા પર આરામથી ચોંટાડો એક અઠવાડિયા પછી આ પેચને દૂર કરો આ પ્રક્રિયા ત્રણ અઠવાડિયા સુધી કરી શકાય છે.
તમારે તમારા ડૉક્ટર પાસેથી ગર્ભનિરોધક પેચ માટે પ્રિસ્ક્રિપ્શનની જરૂર પડશે તમારા ડૉક્ટર તમારા તબીબી ઇતિહાસની સમીક્ષા કરશે અને તમારું બ્લડ પ્રેશર તપાસશે તમે જે દવાઓ લો છો તેના વિશે તમારા ડૉક્ટરને જણાવો પછી ભલે તે બિન-પ્રિસ્ક્રિપ્શન દવાઓ હોય કે હર્બલ ઉત્પાદનો.
જો તમે પ્રથમ વખત ગર્ભનિરોધક પેચનો ઉપયોગ કરી રહ્યાં હોવ તો તમારો સમયગાળો શરૂ થાય તે દિવસ સુધી રાહ જુઓ જો તમે શરૂ કરવા માટે પ્રથમ દિવસનો ઉપયોગ કરો છો તો તમે તમારા આગલા સમયગાળાના પ્રથમ દિવસે તમારા પ્રથમ ગર્ભનિરોધક પેચને લાગુ કરશો આ કિસ્સામાં તમારે ગર્ભનિરોધકની કોઈપણ બેકઅપ પદ્ધતિની જરૂર રહેશે નહીં જો તમે રવિવારથી પેચનો ઉપયોગ કરો છો તો તમે તમારો પહેલો પેચ તમારા પીરિયડ્સ શરૂ થયાના પહેલા રવિવારે લાગુ કરશો પ્રથમ અઠવાડિયા માટે ગર્ભનિરોધકની બેકઅપ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરો.
તમે તમારા બટ ઉપલા બાહ્ય હાથ નીચલા પેટ અથવા શરીરના ઉપરના ભાગમાં પેચ લાગુ કરી શકો છો તેને તમારા સ્તનો પર અથવા જ્યાં ઘસવામાં આવશે જેમ કે બ્રાના પટ્ટા હેઠળ ન મૂકો સ્વચ્છ અને શુષ્ક ત્વચા પર લાગુ કરો ત્વચાના એવા વિસ્તારોને ટાળો જે લાલ બળતરા અથવા કટ હોય ત્વચાના તે વિસ્તારમાં જ્યાં પેચ હશે ત્યાં લોશન ક્રીમ, પાવડર અથવા મેકઅપ ન લગાવો જો ત્વચામાં બળતરા થાય છે તો પેચને દૂર કરો અને એક અલગ વિસ્તારમાં નવો પેચ લાગુ કરો.
એવું જોવામાં આવ્યું છે કે ગર્ભનિરોધક ગોળીઓનો ઉપયોગ કરતી સ્ત્રીઓ તેને નિયમિતપણે લઈ શકતી નથી કેટલીકવાર તેઓ તેને લેવાનું ભૂલી જાય છે આ કારણે અનિચ્છનીય ગર્ભાવસ્થાની શક્યતાઓ ઘણી વધારે છે તે જ સમયે આ ગોળીઓની આડઅસરો પણ નોંધવામાં આવી છે તેમનામાંથી હોર્મોનલ ફેરફારો પણ જોવા મળ્યા છે આ ગોળીઓ સંપૂર્ણપણે સલામત માનવામાં આવતી નથી જ્યાં સુધી કોન્ડોમનો સવાલ છે.
મોટા ભાગના પુરુષો તેનો ઉપયોગ કરતા અચકાતા હોય છે તે જ સમયે તેનો ઉપયોગ ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ખૂબ જ ભાગ્યે જ થાય છે વૈજ્ઞાનિકોનું કહેવું છે કે ટૂંક સમયમાં આ પેચ ઉપયોગ માટે ઉપલબ્ધ થશે ગાયનેકોલોજિસ્ટ્સ અને મેડિકલ સાયન્ટિસ્ટ્સે પણ તેને સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત ગણાવ્યું છે તે ખૂબ ખર્ચાળ પણ નથી એકવાર લાગુ કર્યા પછી આ પેચ એક વર્ષ માટે અસરકારક રહેશે.